Varen, varen... en opnieuw 50 tinten groen
Zondag 26 januari 2014 - Luang Prabang, Laos.
Na een onrustige nacht (twee bussen vol luidruchtige Chinezen in hetzelfde hotel) zien we de mist over de Mekong rivier hangen. De zon komt op en dat zorgt voor een schitterend uitzicht. We worden opgehaald en krijgen een sticker opgeplakt. Ja we maken deel uit van een tour. We rijden naar de grens en komen bij een nieuw statig gebouw. Opnieuw gaan we op de foto voor de Thaise douane, en dan komen we in een stukje niemandsland. We worden in een bus gepropt en rijden over de Friendshipbrug (grotendeels betaald door de Chinezen) richting Laos. Daar zijn we blij dat we onze visa papieren al ingevuld hebben, en staan snel aan het loket. Het is een verrassing wat de visa fee is die we moeten betalen. De volgorde van paspoort afgeven gaat verloren, en op willekeur word je aan het loket geroepen om te betalen (wij 35USD p.p) om vervolgens je paspoort terug te krijgen. Er wordt niet alleen gestempeld, we krijgen ook nog echt een paginagrootte visa sticker erin. Mooi voor later. Klinkt chaotisch, was het toch niet.
Daarna rijden we door richting Huay Xa, waar de slowboat op ons ligt te wachten. Wat een lengte... met negen anderen stappen we aan boord en zoeken een comfortabele plek op een van de autostoelen. Rens speelt al snel op de vloer met zijn auto's en kleed. Het is koud, de zon doet zijn best maar komt nog niet door de laaghangende bewolking. Fleecetrui, jas en deken zijn het gevolg. Deze boot is namelijk aan de zijkanten helemaal open, en dat veroorzaakt de koude wind. Het achterste deel van de boot, is het huis van het gezin dat deze boot runt. Zij zorgen voor de de besturing en catering.
Het bevaren van de Mekong rivier is een vak apart. De boot moet echt op de juiste stroom mee varen, want regelmatig zien we draaikolken en stroomversnellingen. De rivier staat nu laag en dat maakt dat de rotsen nu zichtbaar zijn. Het dagelijkse leven trekt aan ons voorbij, kleine dorpen met lokale stammen zoals Hmong en Lao Lao, mannen die vissen, kinderen aan de waterkant, de was wordt gedaan etc... Dit alles zien we vanuit een ontspannen modus, de boot vaart, we zitten, drinken en genieten. Dat bevalt ons goed. De rivier, bruin, de oever zand en steen, het aangrenzende landschap groen. Bamboe, teak, bananen, palmen, mais, soort varens en nog veel meer. Het is een vruchtbare streek grenzend aan de Mekong.
We stoppen in een klein dorp om een indruk te krijgen van het dagelijkse leven. Rens is opnieuw een attractie, toch houden de Laotianen meer afstand. Dat bevalt hem wel. Hij kijkt zijn ogen uit bij de 'garage' en een koe op een aanhangwagen achter een motor, is toch ook wel erg grappig. Daarna lunchen we aan boord, heerlijk. Rens peuzelt zijn broodje op, want al snel heeft hij gezien dat er in Laos meer brood is dan in Thailand. Op de rivier varen kleine vissersboten en speedboten. Deze smalle korte boten gaan echt loeihard. Vaak draagt alleen de schipper een motorhelm en de passagiers niet. Levensgevaarlijk is onze conclusie.
Rond vijf uur 's middags zit onze eerste vaardag er op, Pak Beng we zijn er. Het hotel geeft opnieuw zicht op de rivier en we zien meerdere slowboats komen. Rens chilt in de familiekamer, die onze verwachtingen overtreft. We hadden basic verwacht, dit was meer dan basic. Erg fijn. 's Avonds lopen we nog even het dorpje in, wat ons doet denken aan Aguas Calientes in Peru. Toch is Pak Beng ook een uitvalsbasis voor de bevolking in de omliggende dorpen (lees vijftig kilometer) om handel te drijven. We eten er bij Sabadee (welkom in Laotiaans) en dat is echt de meest verrukkelijke pork die Rens ooit gegeten heeft. De kruiden zijn anders dan in Thailand, deze smaak bevalt ons ook. Dan breekt Rens echt af, hij slaapt direct als we terug in het hotel zijn.
Na een goede nacht, zien we vanaf het hotel de olifanten uit het kamp aan de overkant van de rivier, afdalen naar het water. Mooi om te zien, ze lopen los, mahout zit op hun rug. Kort daarna lopen Rens en Ilse naar de bakker, om broodjes en muffins te kopen voor op de boot. Daarna vertrekken we. Het dak van de boot blijft het eerste deel van de reis dicht en dat maakt veel verschil in de wind die door de boot waait. Ook minder koud dus. De Mekong Rivier is op dit traject smaller en vraagt dus nog betere stuurkunsten. Zouden we daarom van boot veranderd zijn?
We stoppen onderweg bij een Hmong dorp en Rens vindt de scharrelende biggen erg leuk. Hij voelt zich op zijn gemak, want kijkt op eigen houtje door een deur die open staat, en waar hij geluid hoort. Hij sleept met hout terwijl de dorpskinderen toe kijken. Een man die bakstenen maakt in een mal, stuk voor stuk trekt zijn aandacht. Rens vraagt of hij mag helpen, het blijft bij kijken.
Uren later stoppen we bij de Tham Thing grotten. We klimmen de trappen op en gaan bij de bovenste grot met zaklamp naar binnen. Dan zien we honderden Boeddha's in alle vormen en maten. Mooi om te zien dat ze er voor de toeristen geen kunstmatige verlichting gemaakt hebben. Een grot lager, gaan we ook in. Ook daar veel Boeddha's en zicht op de rivier. Rens offert daar aan Boeddha, een combi van bananenblad, bloemen en wierook. Dat de mama van Floris en Bowi beter wordt. Ja daar zat ik dan... er biggelde een traan.
Daarna varen we nog het laatste stuk en komen we aan bij de pier, vijftien kilometer outside Luang Prabang. Nou ja, pier. De eerste tien meter omhoog was er geen pad, toen een ongelijke trap. Dat was ff sjouwen, gelukkig hulp genoeg. Wij waren blij dat we niet in de rij hoefden voor een tuktuk kaartje, want de publieke slowboat was ook net gearriveerd en er stonden dan ook zo'n honderd mensen in de rij. Wij gingen met een busje richting de stad en werden bij ons guesthouse gedropt. De eerste indruk van Luang Prabang is goed. Veel leven op straat, authentieker dan Chiang Mai. Het doet ons direct aan Hoi An in Vietnam denken. En dat in combinatie met opnieuw een fijne uitvalsbasis, Manichan's Guesthouse. Ruime kamer, geen tv (merkt Rens direct op), en grote binnenplaats. Daar staat een Dora step en weg is Rens. Leuk om te zien. Manichan kookt voor ons en we zitten aan tafel met andere gasten. Leuk om ervaringen uit te delen. Rens lijkt af te breken, toch spookt hij tot elf uur 's avonds.
Vanochtend wel om zeven uur wakker, ach ja. We hebben vandaag rustig aan gedaan. Goede start van de dag met beste ontbijt van de reis. Home made yoghurt en jams, eieren zoals je wilt, vers brood, fruit... en dat in prettige sfeer. Daarna speelt Rens eerst in de tuin, hij krijgt geen genoeg van de step. En er staat een fietsje zonder zijwielen en dat is net te groot. Toch wil hij proberen te fietsen, oké trappen maar. Dus wie weet fietst hij hier nog weg. Daarna gaan we de 'stad' in, direct uit het guesthouse lopen we op de ochtendmarkt. Daar is niets toeristisch aan, hier doen de lokalen hun boodschappen. Het spreekt ons aan. We dwalen door de straatjes, drinken wat en willen dan de bamboebrug oversteken. Wat doen we met de buggy? Met een klein kabelslot zetten we die vast aan een straatnaambord. Dan steken we de bamboebrug over, daarvoor betalen we 5000 Kip. (vijftig Eurocent) Deze brug wordt namelijk aan het begin van de droge tijd door een aantal families gebouwd, om de afstand naar de stad te verkleinen. Voor het natte seizoen breken ze hem af, omdat dan het water te hoog komt en de stroming te snel is.
Aan de overkant lopen we nog wat rond en zien de rijstvellen die liggen te drogen. We lunchen en chillen heerlijk bij Dyen Sabai, op kussens op de grond aan lage tafels. Daar eten we een Laotiaanse fondue, Rens geniet van het rommelen en smult van de noodles en vlees. Wat een start van een week hier in Luang Prabang.
Terug bij het guesthouse slaapt Rens. Dat snappen we wel, na een korte nacht. Wij werken ons blog bij en hangen wat rond. Als hij wakker wordt wordt er direct gestept. En hij wil spelen met de kinderen van de eigenaren en hun vriendjes. Dat lukt nog niet altijd en dat frustreert Rens. Dan mag hij op de V-tech laptop... Welkom in Laos.
Alles heeft een ritme
Donderdag 30 januari 2014. Luang Prabang, Laos.
Ook onze tweede dag in Luang Prabang houden we het tempo laag. We dwalen verder door de stad en genieten van het leven op straat. Rens merkt op de markt de vissen (dood en levend) op en ziet ook allerlei andere zaken. Maar of hij echt ervaart dat hier toch veel anders is dan in Thailand, krijgen we niet helder. Dat is ook niet het belangrijkste, als hij maar net als wij geniet van alles wat er te zien is.
Al dwalend komen we langs verschillende tempels en bij de Wat That Luang begint een novice (monnik in opleiding) een gesprek met me. Hij is bezig met zijn Engelse les en moet opschrijven wat je krijgt als je bepaalde kleuren mengt: 'green and blue mixes to...'. Dat het geen 'purple' is, kan ik hem nog wel vertellen maar dan blijkt maar weer eens dat primaire handvaardigheid nooit mijn sterke kant is geweest. Gelukkig lopen Ilse en Rens ook nog rond. Al met al hebben we een gezellig gesprek en ondertussen mengen we nog wat meer kleuren. Ik wist dat de monniken dolgraag hun Engels op de toeristen oefenen, maar tot nu toe hadden we nog geen toenaderingspoging ondervonden. Laat er nog maar één komen, graag wel met een andere opdracht dan die kleuren...
De lunch nuttigen we bij een straatkraampje, de Franse historie wordt zichtbaar want we hebben alle drie een baguette. Rens kiest voor chocopasta, wij hebben lekker vlees en groente.
Hoewel we als miljonair Laos binnenkwamen (ongeveer 10.000 Kip in een Euro), is het toch al tijd om bij te pinnen; maar dat blijkt niet zo makkelijk. De één na de andere ATM geeft aan de transactie niet uit te kunnen voeren en verwijst me naar mijn eigen bank. Dat die aan de andere kant van de wereld zit, is kennelijk niet zo'n punt. Gelukkig heb ik via Facebook snel contact met ING en krijg ik wat aanvullende informatie. Het blijkt dat de meeste banken vanwege fraude buitenlandse pinpassen weigeren. De BCEL staat wel open voor buitenlandse passen en zodra ik die ATM gevonden heb, kan ik weer miljonair spelen. Pfff...
's Avonds gaan we naar de nightmarket (elke dag) waar vooral voor toeristen spullen te koop worden aangeboden. Heel druk is het niet, en gezien de vele artikelen die er klaarliggen vraag je je dan ook af hoe al die verkoopsters zich een inkomen weten te verschaffen. Rens kiest dit keer voor pizza en eet deze ook bijna helemaal op. Af en toe wil hij wel wat Aziatisch eten (glassnoodles en een stukje krokant vlees), maar voor de rest moet de vaste voeding toch vooral bij het ontbijt en in mindere mate de lunch gescoord worden.
Ilse en ik slapen onrustig; worden gestoord door een mug, telefoon die afgaat; maar toch moeten we op tijd op. Snel ontbijten (eigenlijk zonde want Manichan zet heerlijke broodjes, muesli, fruit, ei naar keuze voor je klaar); en per taxibus gaan we naar Elephant Village. We gaan samen met een Amerikaans gezin met drie jongens. De gids legt onderweg het programma uit, al verandert de volgorde gedurende de dag nog een aantal keer. Maar uiteindelijk doen we alle onderdelen en is er tussendoor voldoende tijd om even te zitten. Dus eigenlijk zijn we wel blij dat het zo verloopt, zeker voor Rens want hij vindt het toch best spannend - stel je voor dat die grote olifant toch wel trek heeft in een 'baby'.
Eerst gaan we met een longboat naar de overkant van de rivier, de kapitein is druk met sturen en met hozen... Een stukje door de jungle lopen en daar staat Maxi met zijn mama in hun hok. Maxi is een olifantje van ongeveer acht maanden. We voeren bananen en kunnen de kleine en de grote Ollie over hun slurf aaien. Rens is dolblij, maar houdt toch meer dan een armslengte afstand. Hij heeft liever dat pa en ma de bananen geven. Het lijkt best zielig dat die beesten zo in dat hok staan, maar later op de dag zien we ze lekker badderen in de rivier en gaan ze daarna de jungle in voor de nodige beweging.
Terug in het kamp is het even wachten op de olifanten en dan gaan we een uurtje rijden. Ilse heeft haar eigen bakbeest, Rens en ik delen een andere. Opstappen gaat best makkelijk: van een verhoogd platform zo het bankje op. De mahout zit op de schouders en stuurt. We dalen af naar de rivier, dat gaat best steil maar de olifanten lijken nogal zeker van hun zaak. Door het water gaan we naar een eiland en Ilse en ik nemen de uitdaging aan om zelf op de schouders te gaan zitten. Wat onwennig, en meer of minder gespannen gaan we verder; als we het ritme te pakken hebben, voelt het toch best relaxt. De mahout van Ilse ligt te luieren op het bankje, die van Rens en mij loopt op zijn gemak een sigaretje te roken en maakt foto's. Rens zit heerlijk op de bank maar wil niet naar voren en ik mag niet meer terugkomen...
Onze mahout wil graag droge voeten houden en komt weer aan boord om gezellig naast Rens te gaan zitten. O wee als die olifant besluit om me een douche te geven... Dat zit niet in het programma dus blijven we droog. Dan wil Rens toch ook van de bank af, alleen kan niet en het wordt te lastig om hem over me heen te verplaatsen, dus zit hij achter mij en vindt het geweldig tot hij merkt dat olifantenharen stug zijn en ietwat prikken. Ilse is blij dat ze bij het olifantenstation pas hoeft af te stappen en niet eerder een halsbrekende toer moest gaan uithalen; en eigenlijk vind ik het ook wel beter zo. We bedanken mr Peng voor zijn begeleiding, geven de olifanten nog wat te eten, Rens aait de olifant zelfs even en dan gaan zij op voor hun volgende rit en wij voor de lunch.
Met een longboat varen we een stuk stroomopwaarts naar de Tad Sae Waterfalls. Rens blijft volhouden dat hij een olifant in bad wil stoppen en dat kan daar ook. Zwembroek aan (hmmm, dat schuurde toch meer dan ik dacht) en op de schouders van een nieuwe Ollie. Rens voorop, met zijn vleugels om, deze mahout lijkt de olifant wat minder goed onder controle te hebben, dat voelt wat minder veilig. Tegelijk met de Amerikaanse jongens badderen we de olifant, drie van die kolossen bij elkaar is best spannend. Voor Rens wordt het dan ook wat teveel, hij begint met huilen en zet het op een gillen. Wil alleen maar terug naar mama op het droge, niks is meer goed en afleiden lukt ook niet. Een mahout tilt hem naar mama en ondertussen probeer ik maar niet van de olifant af te vallen; er drijft me iets teveel poep in het water. Ollie gaat kopje onder, ik gelukkig niet. Af en toe zit mijn voet klem tussen twee olifanten, maar doordrukken doen ze gelukkig niet. Als de olifant weer op het droge staat, neem ik wat hoger in de waterval nog een bad om de ergste vuiligheid af te spoelen.
Met de longboat en taxibus gaan we terug naar Luang Prabang, natuurlijk valt Rens onderweg in slaap maar laat hij zich bij het uitstappen toch best makkelijk wekken. Voor het gemak dineren we bij Manichan. Rens speelt wat met Nana – de dochter des huizes- en met enige begeleiding gaat dat best even goed.
Woensdag staat Ilse vroeg op om de 'alm-giving ceremony' te aanschouwen. Monniken lopen een vaste route waarlangs mensen zitten die hen eten geven. Daarna dwaalt ze nog over de morningmarket vlak bij ons guesthouse. Deze markt is vooral voor de lokale bevolking: verse vis, vogeltjes, gebakken ratjes, groente; en heerlijke geuren. Terug in het guesthouse duikt Ilse weer in bed en na het ontbijt kiezen we weer voor rust, eigenlijk wel een goed ritme.
We bezoeken de 'belangrijkste' tempel van de stad, de Wat Xieng Thong; toch weer anders. Aan de overkant van de bamboebrug lunchen we weer bij Dyen Sabai; ook nu het Lao fondue, maar dit keer heeft Rens er niet zo'n zin in. Nee hij wil spelen, dat hebben we hem beloofd en gaan we dus ook doen. Peter en Manichan hebben aan de andere kant van de rivier een kleuterschool met speeltuin opgezet en van die speeltuin mag ook door anderen gebruik gemaakt worden. Het alternatief voor de kinderen hier is spelen op straat of met de tablet/smartphone en dat vond Peter niet stimulerend.
Rens leeft zich lekker uit, veel alleen maar ook wel af en toe met de lokale kinderen. Nana is er ook en vindt het erg grappig dat wij gekomen zijn. En hoe toevallig is het dat er tegelijk met ons nog een Nederlands gezin de speeltuin gevonden heeft. We gaan via de bamboebrug weer terug, haast zoals gebruikelijk weet Rens ook hier te struikelen. In ieder geval stuitert hij niet de brug af en blijkt de fysieke schade erg beperkt.
We lopen een rondje om Phu Si, als je omhoog klimt moet je een mooie zonsondergang kunnen zien. Wie weet. Voor Rens kopen we een baguette pindakaas, terwijl hij lekker danst op de muziek van het kraampje ondergaat Ilse een aanval van de muggen die inmiddels tevoorschijn zijn gekomen. Rens wil nog verder dansen, Ilse loopt vast door naar het guesthouse. Ook hier gaat Rens natuurlijk gestrekt, maar zolang je er geen aandacht aan geeft staat hij meestal gewoon op om verder te gaan. En ach, een blauwe plek meer of minder... Vervelender is dat hij toch best een stel muggenbeten heeft op zijn benen en gezicht. Dit ondanks het sprayen.
Terwijl Ilse voor ons twee een afhaalmaaltijd op de markt haalt, heb ik nogal moeite met Rens. Hij wil niet onder de douche, niet naar de wc en geen tandenpoetsen. Hij zet het op een gillen en huilen; slaat, trapt en bijt. Uiteindelijk staat hij in z'n blootje in de badkamer maar weigert alle medewerking. Desondanks spoel ik hem warm af, maar er verandert niets. Een plons koud water levert heel even rust op, maar dan gaat hij vol verder... Het enige wat hij wil is mama, als die dan ook terug is met de boodschappen ben ik blij dat ze me aflost en ook Rens is er blij mee. Daarna gaat hij op tijd slapen en eten wij buiten onze take-away. Het vult wel, maar smaakt nergens naar.
Tot nu toe hebben we hele reis zonder ziek te zijn doorgebracht, af en toe wat ontregelde darmen, maar daar bleef het bij. Vanochtend werd ik echter wakker met buikpijn, misselijkheid, hoofdpijn, spierpijn en voor mijn gevoel koorts; en nee het is geen kater! Oké, dan ook vandaag rust; en hopelijk morgen voldoende hersteld om dan naar de watervallen van Kuang Si te gaan. Rens heeft vanochtend lekker gespeeld en is daarna met Ilse de stad in gegaan voor wat boodschappen, ijsje enzo en bij terugkomst ligt hij heerlijk te slapen in de buggy. Ik leef maar even op thee en water. En hoewel het met ups en downs gaat, lijkt er toch wel verbetering in te zitten.
Kuang Si Waterval
Vrijdag 31 januari 2014. Luang Prabang, Laos.
Die ene dag niks doen was goed voor me, weliswaar blijven de darmen nog steeds gevoelig (maar dat zijn ze na een reis in Zuid Afrika acht jaar geleden altijd al). De laatste dag in Luang Prabang gaan we naar een andere trekpleister: de Kuang Si watervallen. We rijden met de tuktuk zo'n dertig kilometer de stad uit en genieten van de mooie landelijke omgeving. Rens kan het goed vinden met de chauffeur, grappig hoe dat gaat want van veel andere mensen moet hij niks hebben.
Bij de watervallen is het nog rustig, we lopen eerst langs de berenopvang waar zwarte Aziatische beren van de stropers zijn gered. En fijn om te zien dat de beesten best de ruimte hebben. De watervallen zijn schitterend, melk-blauwgroen water. Op verschillende niveaus kan je zwemmen maar eerst lopen we naar boven. Rens is eigenlijk niet te houden en wil alleen maar het water in. De magische palen waar snoepjes op liggen, zorgen ervoor dat hij eerst lekker doorloopt... En dan gaan we toch het water in, ik vind het best fris maar Ilse vindt het heerlijk en Rens rommelt lekker. Echt fotogeniek, vooral Rens staat weer op vele foto's (en dan niet op onze camera!).
Op de terugweg gaat Rens lekker liggen en slaapt tot we bij Manichan's Guesthouse zijn. Ik begin vast met inpakken, totdat het licht uitvalt. Manichan komt langs met een waxinelicht en meldt dat de hele stad zonder stroom zit; het kan wel even duren is de boodschap. Gelukkig na een half uurtje toch weer licht en gaan we naar buiten om iets te eten. Als we teruglopen via de nightmarket, lopen we toch weer het donker in: nu zit alleen onze wijk zonder stroom. Bij het guesthouse hebben de medegasten zich verzameld rond de stamtafel en wij schuiven ook aan. Manichan komt vertellen dat er een paar straten verderop een aantal gebouwen in brand staat, de brandweer heeft moeite met blussen en de stroom gaat voorlopig nog niet aan. Rond middernacht horen we opeens mailtjes en appjes binnenkomen: aha de stroom doet het weer.
Vervolg reis in Cambodja
