Op naar Java
Dinsdag 22 april 2014. Kalibaru, Indonesië.

Er is een tijd van komen... Met dat spreekwoord in ons hoofd staan we vandaag op. Want hoewel onze reis gelukkig nog lang niet ten einde is, is het voor nu wel tijd om afscheid te nemen van Singapadu Kaler en onze fijne villa. En dat betekent ook een voorlopig afscheid van Bali, want vandaag vertrekken we naar Java.

Om acht uur 's ochtends zitten we in de auto richting Gilimanuk, zo'n honderd kilometer van Singapadu Kaler af, maar toch goed voor minimaal drie auto uren. Dat laatste is te danken aan de vaak wel heel zwaarbeladen trucks die in grote getale bezit nemen van de tweebaansweg. Heel veel harder dan zo'n veertig kilometer per uur gaat het dus vaak niet. Maar dat is hier allerminst een straf. Want met aan de ene kant de zee, en aan de andere kant sawa's over grote stukken van de rit is er genoeg moois te zien. Dat geldt dan vooral voor ons, want de kinderen gebruiken de rit vooral om wat achterstallige slaap in te halen.

Na zo'n drie en een half uur bereiken we de haven van Gilimanuk. We hebben geluk, want er staat net een ferry op het punt van vertrekken. We lopen dus zo de ferry op. Op de ferry komen we in een andere wereld terecht. Dit doet herinneringen aan onze backpack tijden herleven: de karaoke muziek staat keihard aan (vals zingen duidelijk geen bezwaar), er wordt binnen volop gerookt, en we zijn wederom de enige westerlingen. Leuk!

Tijl geniet van de zee en de boot (hier leefde hij al voor de vakantie naartoe), en Jonas werkt namens ons aan de sociale contacten. Binnen een paar minuten hebben hij en de andere passagiers elkaar ontdekt en gaat hij van hand tot hand. Het aantal Indonesische camera's waar hij op staat, is inmiddels niet meer te tellen. Maar hij geniet, en wij dus ook. Geen spoortje verlegenheid of angst voor vreemden bij hem: zodra hij een vriendelijk lachend Indonesisch gezicht ziet, klinkt er hello en strekt hij zijn armen naar hen uit om opgetild te worden. Terug naar mama? No way, zijn nieuwe Indonesische vrienden: die zijn pas cool.

Na een klein uurtje meren we aan in Ketapang. Hier staat de chauffeur van onze nieuwe accommodatie ons al op te wachten. In anderhalf uur brengt hij ons naar Desa Kajaharjo, in het midden van Oost Java. We nemen hier onze intrek in guesthouse Rumah Kita. In een mooie grote tuin heeft de Nederlandse eigenaar Peter hier twee geschakelde guesthouses opgetrokken met elk twee gastenkamers. Heel iets anders dan onze riante villa op Bali (we hebben hier 'slechts' één kamer tot onze beschikking), maar eigenlijk minstens net zo leuk. Vooral buiten zijn er voor de kinderen zeeën van ruimte en wij vinden het leuk om wat aanspraak van de andere gasten te hebben. De staf heeft zich al dagen op de komst van de kinderen verheugd, en vindt het geen enkel probleem om zich met de kinderen bezig te houden. En tsja, als dat betekent dat wij rustig met een drankje op de veranda kunnen zitten om van het uitzicht op de omringende bergen te genieten, zien wij daar ook geen probleem in.

De kinderen zijn moe na deze lange reisdag, en we kruipen daarom vroeg onder de wol. En dat is maar goed ook, want om drie uur 's nachts schalt vanuit de naburige moskee een wel heel harde en langdurige oproep tot gebed over de sawa's. Welkom op islamitisch Java. De kinderen slapen dwars door het kabaal heen, maar wij liggen wel een tijdje naar het gezang te luisteren. Pas tegen vijven wordt het weer stil. Helaas besluit Tijl dan dat de dag wat hem betreft wel mag beginnen, en na een valse start omdat we het uur tijdsverschil tussen Java en Bali even over het hoofd hebben gezien (sorry buren!), zitten we allemaal in alle vroegte en met nog wat kleine oogjes aan het ontbijt. Gelukkig maar dat het vakantie is...

De paden op
Woensdag 23 april 2014. Kalibaru, Indonesië.

Kleine oogjes of niet: onze benen jeuken en we hebben zin om de omgeving te verkennen. Bewaker Sariman doet deze morgen dienst als gids en samen met hem lopen we vanaf het guesthouse zo het Javaanse platteland op. De verschillen met Bali zijn groot, zien we al snel. Hier geen stenen huizen en elektriciteit voor de lokale bevolking. De mensen zijn hier duidelijk een stuk armer.

De natuur is echter niet minder mooi. We lopen een stuk door de met jungle overdekte heuvels en Sariman leidt ons rond over een grote plantage in de buurt. We zien hoe kruidnagel, koffie en cacao groeien, knabbelen op een door Sariman vers gekapte stengel suikerriet, en zien (en proeven) hoe op traditionele houtgestookte ovens gula java (palmsuiker) gemaakt wordt.

We genieten. Van de natuur, maar vooral ook van de mensen die we tegenkomen. Oost Java is één van de minst toeristische gebieden van Java, en dat is hier goed te merken. De lokale bevolking kijkt echt op als ze ons met rood aangelopen hoofden van de warmte door hun dorpjes zien rondlopen. Vooral de kinderen zijn een bezienswaardigheid. We horen overal kreten van verrukking, Tijl en Jonas worden geaaid en geknuffeld en een hele schoolklas loopt uit om op de foto te mogen. Sariman, die Jonas voor het tweede deel van de wandeling op zijn rug heeft, stapt trots met hem rond. Bij elk huis dat we passeren roept hij de mensen om naar Tijl en Jonas te komen kijken.

De terugweg voert dwars door de sawa's. Veel Indonesischer dan dit ga je het niet krijgen: wat gaaf is dit! Na drie uur komen we bezweet en oververhit weer bij het guesthouse aan. Tijd voor een duik in het zwembad! Maar wat een leuke ochtend weer en wat zijn de mensen ook hier weer ontzettend aardig.

Boodschappen met paard en wagen
Donderdag 24 april 2014. Kalibaru, Indonesië.

We doen het vandaag rustig aan. We merken aan de kinderen dat ze toe zijn aan wat rust. Omdat we wel wat boodschappen nodig hebben, liften we na het ontbijt met de staf mee naar de pasar van Kalubari, een dorp zo'n drie kilometer verderop. Een bezoek aan een lokale markt blijft altijd leuk. Het is goed te merken dat hier nauwelijks toeristen met kleine kinderen naartoe komen. De aandacht voor de kinderen is werkelijk overweldigend. Er staan continue zeker vier vrouwen (en de incidentele man) om ons heen die Jonas en Tijl willen aaien, knuffelen en kussen. Leuk, maar na een tijdje wordt het zelfs onze eeuwige charmeur Jonas wat te veel. Je kunt ook teveel aandacht krijgen.

We blijven dus niet te lang hangen, en slaan na een eerste verkenningsrondje efficiënt in wat we nodig hebben. Naast de nodige boodschappen bestaat de buit uit een paar felbegeerde en 'uberkitscherige' roze slippers voor Tijl (één Euro en een dolgelukkig kind: goede deal!), en een stoere, en niet minder kitscherige Spiderman pet om wat tegenwicht te bieden aan het wat meisjesachtige schoeisel. Tsja, over smaak valt niet te twisten...

Jonas is in de rugdrager inmiddels begonnen aan een ochtendslaapje: tijd om de terugreis te aanvaarden. En dat doen we geheel in stijl in het lokale vervoersmiddel van deze regio: de dokar (paard en wagen). Dit is niet iets dat speciaal voor toeristen in het leven is geroepen (toeristen zijn er hier trouwens nauwelijks), maar iets dat de locals gebruiken om van A naar B te komen. Tijl kan zijn geluk niet op: boodschappen doen met paard en wagen! Het is een leuk ritje zo naar 'huis'. De middag is weer een luie: zwemmen, slapen, boekjes lezen, spelen. Kan slechter!

On top of the world
Vrijdag 25 april 2014. Kalibaru, Indonesië.

Tik tik tik, klinkt het om half vier 's ochtends tegen het raam. Het is nog donker buiten, maar we staan meteen naast ons bed. We hebben een goede reden om vroeg op te staan: vandaag staat de beklimming van de Gunung Ijen op ons programma. We klimmen vandaag naar 2.799 meter hoogte naar de Kawah Ijen: een zwavelmeer in de krater van de vulkaan.

Dat klinkt wel wat stoerder dan het is: de auto brengt ons naar 1.800 meter hoogte en we hoeven Jonas niet zelf naar boven te tillen. Daarvoor hebben we bewaker Sariman meegenomen, die er geen been in ziet om Jonas op zijn teenslippers de drie kilometer over het steile pad omhoog te dragen. Jonas en Sariman zijn inmiddels dikke vrienden, dus ook Jonas kan zich prima in deze deal vinden. Ons expeditie team voor deze morgen bestaat verder nog uit gids Supri en chauffeur Richard. Met ons erbij zit de jeep behoorlijk vol.

Het is zo'n twee uur rijden naar de Ijen, en onderweg zien we het langzaam licht worden. We rijden nu echt de bergen in. Het gaat steil omhoog hier. Onze jeep heeft het zwaar. Het laatste steile stuk blijkt teveel voor onze zwaar beladen auto. Nadat eerst Supri is uitgestapt, later ook Sariman en tenslotte ook Justus en ik, moeten we concluderen dat het met deze auto niet gaat lukken om de parkeerplaats te bereiken. Dat wordt liften. Gelukkig kunnen we met een Frans stel en hun gids mee omhoog. Hun landrover blijkt beter opgewassen tegen dit natuurschoon.

Boven drinken we thee en ontbijten we met gebakken banaan. En dan is het tijd voor het echte werk. Omhoog: op naar de krater. Het pad is inderdaad behoorlijk steil, maar goed te doen. Onderweg passeren we verschillende zwaveldragers: deze mannen hakken grote brokken zwavel uit de krater van de vulkaan en dragen dat helemaal naar de parkeerplaats beneden. Ongelooflijk wat een last deze mannen dragen: soms hebben ze wel honderd kilo in de manden aan hun schouders hangen. En dat vaak op hun teenslippers... We proberen ze zo min mogelijk voor de voeten te lopen.

Tijl heeft geluk: hij scoort onderweg naar boven een uit zwavel gegoten dino, schildpad, stoomboot en twee hello-kitty's. De dragers hebben deze als cadeautjes voor de kinderen bij zich. Ze willen er niets voor hebben, maar wij staan erop hiervoor in elk geval iets te betalen. Zo te zien hebben ze het al zwaar genoeg. Bij het weegstation halverwege de klim puffen we even uit. Vooral Justus, want hij heeft Tijl de hele weg naar boven op zijn rug gedragen. Bikkel!

Het tweede deel van de klim is een stuk minder zwaar en na nog eens een half uurtje bereiken we de krater. Wow! Het is een azuurblauw meer middenin een maanlandschap van oude lava uitbarstingen. We zien de zwaveldampen eruit omhoog stijgen. Ongekend mooi is het. Jonas is er minder van onder de indruk. Hij is op weg omhoog op de rug van Sariman heerlijk in slaap gevallen en weigert zijn ogen open te doen voor dit moois. Dan genieten wij maar dubbel.
Na een half uurtje taaien we af om de weg omlaag te aanvaarden. Het dalen doet een beroep op weer heel andere spieren, en na anderhalf uur komen we met trillende beenspieren weer bij de parkeerplaats aan. Moe, maar meer dan voldaan na deze fantastische klim.