Cusco: reis er naartoe en eerste twee dagen
Maandag 21 februari 2011. Cusco, Peru.

En hop, weer een station verder. Zaterdag zijn we van Puno naar Cusco gegaan. Er zijn drie mogelijkheden voor die reis: een trein, een gewone bus en een toeristenbus. De trein leek ons het leukst (weer eens wat anders), maar is belachelijk duur (220 USD pp) en loopt grotendeels langs dezelfde weg als de bussen nemen. Om toch nog wat te zien langs die weg en niet snel door te rijden met een gewone bus, hebben we de toeristische bus genomen, van Inka Express. Drie uur langer, maar deze stopt bij vier interessante plekken en de lunch is inbegrepen. Weer vier stoelen betaald en de bus blijkt slechts halfvol, dus alle ruimte voor de jongens om wat te spelen en te slapen.

Er was een Engelssprekende gids die iedereen meenam langs de bezienswaardigheden en onderweg ook nog wat vertelde. De eerste stop was in Pukara (een naam die we hier vaker tegenkomen, waarschijnlijk zoiets als 'Het dorp') bij een museum met wat Inca dingen. Wat precies weten we niet, want we zijn er beide niet in geweest. Ik ben met Simon even een straatje in gelopen naar de helling boven het dorp (mooi uitzicht over het kleine dorp en de vrij grote kerk) en Henk is met Bastiaan in en bij de bus blijven hangen. We waren niet de enige bus, er stonden nog twee. En ook de standaard kraampjes met mutsen, truien, kleden en andere artesania.

Daarna reden we door een steeds kaler wordend landschap met ook wat besneeuwde toppen naar de tweede stop bij het hoogste punt van de tocht, de pas op 4335 meter. Ik denk dat dit het hoogste punt (voor zover we weten) van onze hele reis is. Even gestopt zodat men de kans had wat huiden of gebreide zaken te kopen (het stond er weer vol met kraampjes). Ook de mogelijkheid om kinderen met mooi versierde lama's op de foto te zetten. Of het indrukwekkende landschap natuurlijk.

Derde stop was de lunchplaats. Een buffet met lekker vlees, een lekkere bietensalade en vrij beroerde toetjes. Al vonden de jongens de rode jelly pudding erg lekker. De vierde stop was erg indrukwekkend, in het dorp Raxchi. Daar zijn de restanten van een enorm Inca complex waarvan onder andere nog twaalf meter hoge muren overeind staan en enkele gebouwen langs een 'straat' die in het verlengde staat van de zon bij de zonnewending. Over de heuvels rondom het complex loopt nog een grote stenen muur. Toch wel even wat anders dan de kleine overblijfselen die we bij Copacabana hebben gezien. Bijzonder!

De laatste stop was bij een koloniale kerk in het dorp Andahuaylillas (uit eind 1500 toen de Spanjaarden alles hadden overgenomen). Henk is hierin geweest met Simon op sleeptouw en heeft daardoor het verhaal niet goed kunnen volgen. Wel een hoog indrukwekkend plafond en vast nog veel meer moois. Mooie plaza voor de kerk met grote bomen waarvan alle takken behangen waren met lange mossen.

Daarna Cusco! Veel over gehoord, dat het een schitterende stad moet zijn, maar dat zie je nog niet als je vanaf Puno binnen rijdt. Lelijke drukke voorsteden, niet anders dan de grote steden die we tot nu toe hebben gezien. De bus dropte ons in zo'n voorstad, vlakbij het vliegveld (dat eigenlijk verrassend dicht bij het centrum ligt). Voor vijf Sol zijn we met een taxi naar het centrum gegaan, naar ons hotel. Het centrum ziet er zo op het eerste gezicht toch wel erg mooi uit. Veel pleinen en pleintjes, indrukwekkende kerken, smalle keienstraatjes en veel restaurantjes en winkeltjes.

We gingen naar het Niños hotel, een hotel dat ons al door veel mensen is aangeraden. Omdat het zo'n mooi hotel is, maar ook omdat je er een goed doel mee steunt. De oprichters van het hotel zijn een Nederlands stel die rond 1996 twaalf (!) schoenpoetsertjes en andere zeer arme jongens in huis hebben genomen en met hen en twee eigen dochters nu een gezin vormen. Het hotel hebben ze gestart om zo een bron van inkomsten te hebben én een plek waar de kinderen aan het werk kunnen. Inmiddels hebben ze ook een restaurant waar geen toeristen komen eten, maar zo'n 200 straatkinderen elke dag een goede maaltijd krijgen. Daarnaast hebben ze nog allerlei andere activiteiten opgezet om de kinderen een beter leven te geven. Erg indrukwekkend!

We hadden er een kamer gereserveerd voor een week, in een appartement dat ze sinds enige tijd ook hebben, met een keuken enzo. Helaas was het appartement nu dicht vanwege waterproblemen en kregen we dus een kamer in het hotel (dit hoorden we enkele dagen voor aankomst via een mailtje). En omdat het appartement wat goedkoper was en ze ons wel wilden aanbieden dezelfde prijs te betalen, hebben ze ons in een goedkope drie-beds kamer gestopt met gedeelde badkamer. Dat laatste was geen probleem (zat vlakbij), maar de kamer was heel erg klein. Net genoeg vloerruimte voor een slaaptentje en een koffer en een kast voor de andere koffer. En dan kon je verder nauwelijks meer lopen. Ook was de galerij van hout en was het verder vrij gehorig, dus spelende kinderen zouden veel herrie maken. Niet handig om bijvoorbeeld een dag 'thuis' te kunnen blijven en niet wat we wilden voor een week in Cusco. Verder wel een prima hotel hoor, mooie locatie, sfeervol, lekker ontbijt, goede bedden, aardige mensen en een erg goed doel dat je steunt, dus voor een reis zonder kinderen een goede plek.

Maar goed, we zijn er twee nachten gebleven en hebben ondertussen verder gezocht op internet, in de Lonely Planet en in de buurt van Niños. En nu zitten we vanaf vanmiddag in een super huis! Een appartement (Ichu Aparts) met twee slaapkamers met uitzicht over de stad. We zitten net boven de kerk San Cristobal, onder de heuvel van het Inca-fort Sacsayhuaman (leuk voor een dagje wandelen) en vlak naast een andere Inca ruïne (volgens zeggen het paleis waar de oprichter van het Incarijk is geboren). Het is vlakbij het Niños hotel, dus we konden lopend verhuizen (wel een dalletje door, erg zwaar door erg veel trappen en het lage zuurstofgehalte op 3400 meter).

We hebben nu een tuin, een ruime tafel met eetstoelen, een zithoek met belachelijk grote TV, ruime bedden en heel veel ramen. Vanuit hier kan ik kijken of ik kolibries kan identificeren in de bloeiende eucalyptusbomen rond het huis. Henk is al naar een supermarktje geweest voor wc-papier en eetspullen. Het blijkt een poepstukje naar het grote plein met de kathedraal, vooral naar beneden. Terug duurt uiteraard wat langer (weer tig trappen op), maar ook slechts tien minuten.

We zouden oorspronkelijk een week in Cusco blijven, maar we hebben dat nu iets verlengd. We waren al twee nachten in de het Niños hotel, maar blijven hier ook een week (was goedkoper). Dus een ruime week in Cusco en dan zien we daarna nog wel of we nog steeds naar Arequipa gaan of toch meteen naar de kust en naar Nasca of Isa (Huacachina oase) of Pisco.

Over paar dagen gaan we in ieder geval een nachtje weg naar Aguas Calientes en Machu Picchu, moeten we allemaal nog uitzoeken. En Cusco verder bekijken natuurlijk, want daar hebben we nog niet zoveel van gezien. Gisterochtend zijn we in de regen eerst naar een ander mogelijk huis gaan kijken, één die werd aangeraden door de Lonely Planet, Turismo Caith. Maar dat was duidelijk op zijn retour, de oprichtster was ook al behoorlijk oud (leek minstens tachtig) en ik vermoed dat ze de boel aan het afbouwen is. De website bestond ook niet meer, dat was al een veeg teken. Er waren nog wel goede reviews van begin dit jaar, maar alle kamers waren nu leeg. Wel een erg aardige ontvangst met koffie en sap voor de jongens, maar het was niet wat we zochten.

Daarna naar het 'Drakenhuis' iets wat Simon bij aankomst had gezien, vlakbij de eindhalte van de bus. Het bleek een kiprestaurant (polleria) met een indoor speeltuin met glijbanen in de vorm van draken. Hij heeft de hele zaterdagmiddag en zondagochtend gevraagd wanneer we daar naar toe zouden gaan. Meteen maar lunchen daar, lekkere kip en frietjes. 's Avonds trouwens eindelijk weer eens echt lekker en bijzonder gegeten, in een Bodega-Tapas-restaurant. Heerlijke hapjes (onder andere een paar reepjes cavia, niks mis mee), lekker sap en lekkere wijn. Wel meteen weer een stuk duurder, maar voor een keertje erg lekker.

Vanavond trouwens ook lekker gegeten, zelf gekookte macaroni met ham en kaas! Haha. En nu lekker samen in de zitkamer voor de tv, de jongens slapen in hun eigen kamer, wij hebben een kacheltje aan (vanmiddag weer veel regen), wijntje en chips erbij, heerlijk!

Cusco en Sacsayhuamán
Woensdag 23 februari 2011. Cusco, Peru.

Even een kort stukje vandaag. Gisterochtend zijn we even de stad in geweest, vooral om de treinkaartjes te kopen voor aanstaande vrijdag wanneer we naar Aguas Calientes gaan (zaterdag naar Machu Picchu). Via internet en mail hebben we inmiddels een hostel gereserveerd: voor het eerst weer eens in een echt backpackers hostel, in een slaapzaal met stapelbedden (voor vijf personen, maar wij hebben 'm als het goed is voor onszelf). De meeste hotels daar zijn erg duur en voor één nachtje is dit ook wel een keer leuk (hoop ik).

Ook nog even koffie gedronken en taart gegeten in een leuk tentje aan een klein plein. Verder weinig gedaan die dag. 's Middags zijn Bastiaan en ik in huis gebleven (Bastiaan sliep grotendeels) terwijl Henk en Simon nog met een taxi naar een grote supermarkt gingen voor wat grotere inkopen: veel water (je kunt het kraanwater hier niet gebruiken voor drinken en koken) en veel fruit. Er staat hier een blender, dus we hebben (vandaag) een lekker fruitsapje gehad (gemaakt door Henk en Simon). Weer thuis gegeten, stamppot andijvie.

Vanochtend na de koffie op pad gegaan naar Sacsayhuamán, de Inca ruïne die boven ons huisje ligt. Helaas in de stromende regen (na een relatief zonnige ochtend), maar daar hebben we onze regenjassen voor meegenomen! We zijn gematst bij de ingang, normaal moet je hiervoor een duur kaartje kopen dat voor meerdere bezienswaardigheden toegang geeft. Kost 70 Sol pp (bijna 20 Euro), da's dan best wel weer veel, zeker als je maar één van de vijf plekken gaat bezoeken. Maar we mochten er met z'n allen in op één kaartje. Ze snapten ook wel dat wij in de stromende regen met twee kinderen niet van plan waren om nog meer te gaan bezoeken.

Op de wikisite staat een hoop interessante informatie over deze plek, meer dan wij van te voren wisten, maar het is ook leuk om achteraf nog te lezen. De foto's geven ook ondanks de regenbuien wel enigszins weer hoe indrukwekkend deze plek was. Enorme blokken steen die precies op maat zijn gemaakt en soms zelfs om een bochtje gevouwen lijken te zijn. De ruïnes die er nu nog zijn, schijnen slechts 20% van het totale complex te zijn. Poeh!Als we dit al mooi en indrukwekkend vinden, ben ik benieuwd hoe steil we straks achterover slaan van Machu Picchu.

We hebben een paar uur rondgelopen tussen de muren en op de heuvels en zijn daarna nog naar het Christusbeeld gelopen dat over de stad uitkijkt. Weer een mooi uitzicht en (voor het eerst hierboven) een paar stalletjes met de gebruikelijke mutsen en dergelijke. Onderweg al wel wat mensen tegengekomen met diverse koopwaar: veel wegwerp poncho's (no gracias) en beeldjes en hangers. We hebben een stenen lamaatje gekocht, we moeten onze vitrinekast thuis straks natuurlijk wel een beetje kunnen vullen. Bij het beeld stond ook een muzikant aan wie we een muntje hebben gegeven waarna hij wel op de foto wilde met de jongens. Toch best wel leuk.

Simon heeft alles weer zonder problemen gelopen en ook Bastiaan heeft het goed gedaan, op de terugweg heeft hij pas in de draagzak gezeten. Thuis zaten we allemaal onder de rode modder en waren alle schoenen en broeken goed nat. Maar de kachel droogt het wel en de vieze kleren zijn inmiddels bij een lavanderia (wasserette) ingeleverd.

Vanavond zijn we uit eten geweest, in een restaurantje onderaan de straat. We zaten daar met allemaal lokale mensen en het eten was lekker (onder andere alpaca). Hierna gaan we nog twee keer zelf koken en nog tien keer uit eten en dan is onze tijd hier voorbij. Lijkt ineens schrikbarend dichtbij...

Machu Picchu
Zondag 27 februari 2011. Cusco, Peru.

Nee, steil achterover zijn we niet geslagen (en da's maar goed ook met al die steile hellingen), maar Machu Picchu was wel érg indrukwekkend! Eigenlijk vooral vanwege de reis er naartoe en de bijzondere, afgelegen plek. Maar ook vanwege de enormiteit van het complex en de unieke ligging op een heuvelruggetje tussen twee toppen, met steile wanden aan alle kanten. Wat een bijzonder moment moet het geweest zijn voor de (her)ontdekker van de stad, Hiram Bingham. Hij was waarschijnlijk niet de eerste die het ontdekte, als het ooit al 'verloren' was, maar hij was wel de persoon die de stad bekend maakte aan de rest van de wereld. Ik denk dat in ieder van ons wel iets van een ontdekkingsreiziger schuilt en de wens om nieuwe plekken te ontdekken wordt door zo'n plek zeker wakker geschud.

Voor ons was de reis ernaartoe een stuk makkelijker dan het begin 1900 geweest moet zijn, maar toch nog wat lastiger dan verwacht. We zijn vrijdagochtend op tijd opgestaan en zaten om acht uur in de taxi met alleen de hoognodige bagage, de rest bleef achter in ons huisje. In een achterafstraatje in Cusco vertrekken taxibusjes naar Ollantaytambo zodra ze vol zijn. We hebben maar een kwartiertje hoeven wachten op voldoende passagiers. Toen ruim een uur door de bergen rijden, net niet te erg voor de magen van de jongens (we hadden ze geen pilletje gegeven, dachten onterecht dat de busreis slechts dertig minuten zou duren, weet niet waar we dat vandaan hebben gehaald). In Ollantaytambo zijn we afgezet bij het station dat even buiten het dorp ligt. Er stonden behoorlijke rijen bij het station, blijkbaar allemaal mensen die nog een kaartje moesten kopen. Er waren dus meer mensen die deze kant op wilden.

Maar al snel kwamen we achter een andere oorzaak van de drukte: de treinen reden niet! ‘No trains all day!’. Vanwege het vele water in de rivier is het verhaal; uit een briefje bij het station maak ik op dat er ergens een dam is opengezet (maar ik weet niet zeker of dat klopt). Door het hek bij de ingang naar het daadwerkelijke station en de rails kon je inderdaad het woest schuimende en opspattende bruine water van de Urubamba zien, oef! De verwachting was echter dat er de volgende dag wel weer treinen zouden rijden.

We konden twee dingen doen volgens de beambte: terug naar Cusco om ons geld terug te halen of de kaartjes omwisselen. Liefst in Cusco, maar het mag hier bij het station ook wel zei hij, als we geen problemen hadden met lang wachten. Nou ja, makkelijke keuze, terug was hoe dan ook geen optie met de jongens, dus ik ging een tijdje in de rij staan. Henk heeft de jongens ondertussen bezig gehouden op de parkeerplaats met steentjes, een doos en snoepjes. Na ruim een uur wachten lukte het mij om de kaarten om te ruilen voor de volgende dag. Niet de eerste trein van zes uur (die zat al bijna vol), maar de tweede om zeven uur. We wilden wel graag zo vroeg mogelijk om zoveel mogelijk tijd te hebben, de trein terug ging om vijf uur. Het was een duurdere trein dan onze oorspronkelijke, maar over geld werd niet gerept.

Vervolgens hebben we een slaapplek gezocht: het eerste de beste hostel vlakbij het station had nog wel een kamer met vier bedden en kostte minder dan het maximum dat wij in ons hoofd hadden (minder dan we anders moesten betalen in Aguas Calientes). Mooi, dat was geregeld. Toen nog even een mail gestuurd naar ons gereserveerde hostel met excuses en toen was alles weer geregeld. Alleen jammer dat we de volgende dag nu extra vroeg op moesten.

Toen richting dorp gelopen voor wat lunch en daarna ging Bastiaan slapen (en ik wat lezen en vogelen). Henk en Simon hebben nog wat rondgelopen in het dorp en hebben geconstateerd dat de inca ruïnes hier een beetje te duur zijn (kosten net zoveel als Machu Picchu) en dat we ze vanuit het dorp ook wel goed genoeg kunnen zien. 's Avonds nog pizza aan de Plaza en toen vroeg naar bed. Het hostel stond naast een riviertje/afwateringskanaal waardoor ook erg veel water naar beneden kwam, een hoop lawaai. Gelukkig waren we moe genoeg om meteen in slaap te vallen.

Volgende dag om zes uur op, snel ingepakt, Henk even snel gecheckt bij het station of de treinen reden (‘natuurlijk meneer!’ alsof het een rare vraag was), een van tevoren geregeld ontbijtpakketje gehaald (lekkere broodjes met lekkere kaas) en snel naar het station. De rivier zag er nog net zo woest uit als de dag ervoor, het is me een raadsel wat het verschil maakte. Misschien was er wat onderhoud dat gepleegd moest worden vanwege het hoge water of zo. We zullen het nooit weten denk ik, maar het maakte ook weinig uit: we konden gaan! En het was een spectaculaire route: we hebben vrijwel de volledige route pal naast de rivier gereden. En die ging van de ene stroomversnelling over in de andere. Op dit stuk van 36 kilometer gaat de rivier omlaag van 2800 meter naar 2000 meter. De ooh's en aah's waren niet van de lucht. Voor mij was er nog de extra bonus van enkele paartjes torrent ducks, een soort eend die alleen in snelstromende rivieren voorkomt. Aan de vegetatie kon je ook merken dat we naar beneden gingen: het werd steeds groener en tropischer, er verschenen bromelia's in de bomen en lianen.

Na ruim anderhalf uur genieten, waren we in Aguas Calientes, ook wel Machu Picchu Pueblo (dorp) genoemd. Je wordt als toerist gedwongen om door een overdekte markt met een stuk of vijftig kraampjes te lopen met, uiteraard, de gebruikelijke mutsen, sjaals, keramiek, hangers, poncho's en lappen stof. Henk heeft een petje gekocht, die had hij nog nodig (hoed vergeten). Daarna hebben we eerst de overtollige bagage gedumpt in een willekeurig hostel vlakbij het station (kostte vijf Sol). Toen toegangskaartjes kopen voor Machu Picchu (dat kan boven niet meer, gelukkig wisten we dat al wel) en naar de bus.

Ook hier vertrekken de bussen zodra ze vol zijn. Nu was dat elke 10-15 minuten. Half uurtje zigzaggen naar boven (450 meter omhoog, op de satellietfoto en kaart is de weg goed te zien) en dan nog een laatste controle, een hoekje omlopen en dan ben je er!

Vanuit de bus zie je al wat glimpen van de terrassen en een paar huisjes, maar boven zie je pas goed hoe enorm het is. Op de flanken van de bergrug (oost en west) zijn allemaal terrassen gemaakt, voor landbouw. En in het midden (op de as zuid-noord) zie je alle restanten van de huizen en tempels. Bijzonder om die plek die al zo bekend is van foto's van deze en gene nu zelf in het echt te zien. Uiteraard een foto laten maken van ons vieren met MP op de achtergrond, al hebben we geloof ik niet de standaard plek daarvoor genomen. Maar ach, toch leuk.

We zijn daarna eerst naar links omhoog gegaan, naar de Inca brug. Eerst een stukje over de terrassen, maar daarna een mooi bospad met soms best enge dieptes ernaast. Jongens verplicht hand vast en aan de bergkant lopen! De brug zelf is vooral imposant vanwege de verticale muur waar deze tegenaan is gebouwd.

Na een lunch met wat broodjes, perziken, m&m's en fanta hebben we de ruïnes bekeken. We hadden geen gids, de gidsen stonden zich wel massaal bij de ingang aan te bieden. Met de jongens is een gids niet handig, we zijn vaak teveel bezig met politieagent spelen en krijgen dan toch weinig mee. Dus wij doen het met lezen van informatie (vooral achteraf) en her en der even meeluisteren met andermans gids. Nou ja, de foto's spreken verder wel voor zich. Mooi daar understatement).

Om kwart voor vier weer naar de bus, toen waren we er ook wel klaar mee (en de jongens helemaal). In de bus sliepen ze beide al bijna. Helaas, want daarna in de trein lukte het slapen niet meer. Gelukkig het vervolg stuk in de bus wel, dus geen dreigende misselijkheid meer. Om tien uur waren we thuis, als verlate avondmaaltijd nog even snel een tosti naar binnen gewerkt (fijn dat tosti ijzer in ons huisje) en allemaal naar bed, lekker slapen na twee lange en drukke dagen!

In totaal waren we per persoon (voor de volwassenen) 430 sol kwijt (ruim honderd Euro): 130 toegang, 40 bus, 250 trein en 10 taxibus. Voor de jongens betaalden we alleen de helft voor trein en de taxibus. Maar het was het zeker waard!

Naast twee dagen reizen en Machu Picchu, hebben we ook nog twee dagen Cusco achter de rug. Donderdag de 24ste zijn we met z'n allen weer de stad in geweest. Wat truien voor de jongens gekocht, de kathedraal bekeken, een ritje met een omgebouwd treintje gemaakt (weer naar het Christusbeeld, kenden we al) en even bij het feest gekeken dat (ook al weer in voorbereiding op carnaval) op het plein bij de San Cristobal kerk werd gehouden. Ik ben er 's avonds na het eten nog even met Simon heen geweest. Hij heeft zich daar uitgeleefd op een grote trampoline waar drie andere (grotere) jongens naar elkaar aan het gooien en slaan waren met wat skippie ballen. Simon heeft volop meegedaan, maar grappig was dat die jongens hem eigenlijk met rust lieten, ze keken alleen wat geïrriteerd (of vertederd?) als ze een mep of een duw van Simon kregen. Erg veel lol en weer één van de hoogtepunten van de reis voor Simon.

Vandaag, de 27ste, was een lekkere niks-dag. Lekker uitgeslapen (en boek uitgelezen) terwijl de jongens rustig een filmpje keken op de computer. Daarna is Henk twee keer de stad in geweest (eerst met Bastiaan, daarna met Simon), terwijl ik foto's sorteerde, met dit stukje begon, video's online heb gezet en nog even de kolibries in onze tuin definitief heb geïdentificeerd (sparkling violetear). O ja, dat was ik nog vergeten: ik heb donderdag het boek ‘Birds of Peru’ weten te bemachtigen! Erg zwaar, maar zijn gewicht nu al in goud waard, weer een paar nieuwe soorten aan mijn lijst toegevoegd!

Zo meteen nog een biertje en wat chips en dan is de laatste vond in Cusco voorbij. Morgen hebben we nog wel dagje hier, maar we vertrekken om zes uur met een nachtbus naar Nasca (of Nazca, beide schrijfwijzes worden gebruikt). Ons reisplan is dus zoals we al eerder aangaven toch iets veranderd. Na twee nachten in Nasca in de woestijn gaan we nog drie nachten naar Paracas aan de kust (en waarschijnlijk naar de Islas Ballestas). Dan nog twee nachten Lima en dan naar huis. Arequipa en de Colca Canyon moeten wachten tot een volgende reis!