Hola
Maandag 18 juli 2011. Oussouye, Senegal.

Rrrrr... rrrrrrr... rrrrrrrr. Motorgeluiden, waar zitten we ook alweer? In Ziguinchor, vlak naast de vertrekplaats van de prauwen. Dat zijn dus die motorgeluiden, van bootjes die opstarten en wegvaren! Als iedereen wakker is gaan we naar beneden. Het restaurant van Le Perroquet is eigenlijk enkel een overkapping, je kijkt er doorheen en ziet dan de Casamance rivier met alle bedrijvigheid.

Het is een fantastische plek om de mensen gade te slaan, alle spullen die mee moeten worden aangevoerd in taxi's of vaker nog in ezelskarretjes. Volgeladen met gele jerrycans met onduidelijke inhoud. Er gaan ook twee koeien mee op de houten prauw. Het ontbijt is minimalistisch; een half stokbrood met jam en een kop koffie of thee. Voor de kinderen hebben ze warempel toch ook warme chocomel, en die gaat er goed in.

De grote watervogels vliegen af en aan bij de grote bomen, ook daar is het spitsuur. En dat in de ‘grote stad’. We lopen nog een rondje door Ziguinchor. We ontdekken warempel een postkantoor. Voor het postkantoor zit een mannetje met wat door de zon verschoten kaarten en postzegels. We zoeken er twee uit voor de ouders en schrijven ze direct. In het postkantoor wil het mannetje dat we ze zelf even afstempelen! Doen we!

Dan ontdekken we ergens een batik-fabriekje. We gaan achterom bij een huis en krijgen een mini demonstratie hoe dat nu gaat dat batikken. Eigenlijk dachten we dat batik iets typisch voor Azië was, maar ook hier in Afrika zie je toch veel batik, en ze produceren het dus ook hier lokaal. In het winkeltje hangen heel veel lelijke spullen, veel te druk of gewoon niet mooi. Een groot rood tafelkleed met ananassen lijkt ons wel wat, maar aangezien meneer daar maar liefst vijftig Euro voor vraagt, gaat het kleed niet mee naar Oerle. Er is hier sowieso lang niet zoveel moois te koop in vergelijk tot Azië. De kunst is primitief en de meeste Afrikaanse beelden spreken ons niet aan. Wel hebben we ander houtsnijwerk gekocht zoals schaaltjes en enkele maskers.

We kijken nog even op straat. Onder een afdakje spelen groepen mannen een bordspel. Het lijkt een soort dammen te zijn. We gaan er even bijzitten en praten met handen en voeten. Een geschikte pinautomaat vinden valt ook nog niet mee, maar met behulp van een bankbediende lukt het. Hij loopt met ons mee naar buiten, en de automaat blijkt aan de achterkant van het gebouw te zijn. Altijd staat er bewaking bij zo'n pinautomaat.

We nog een klein hapje bij restaurant Le Kassa, en dan komen Talisse en Demba ons ophalen. We rijden de 38 kilometer naar Oussouye, in een dik uur. Het kampement Emanaye blijkt een aangename verrassing. Het is een lemen gebouw met een etage, en een restaurant onder een rieten afdak, met zicht op de rijstvelden. De eigenaars Maxime en Elizabeth zijn superaardig. We krijgen kamers op de eerste verdieping, in elke kamer staat een één- en een tweepersoonsbed. Ook is er een simpele badkamer. De toiletbril is geen probleem want die ontbreekt geheel.

We maken een wandeling door het dorpje. Wat meteen opvalt is dat hier zoveel varkens rondscharrelen, dat zagen we nog in geen ander dorp. De mensen begroeten je in het spaans; hola!, wat duidt op de vele Spanjaarden die hier komen wandelen en fietsen. Ook in Emanaye zijn groepen Spanjaarden.

We stoppen bij een juicebar, en we kopen hier allemaal een zakje gekoeld sap van de baobab, met een rietje erin. Het smaakt lekker zoet, als een soort vloeibare appelmoes, en het werkt stoppend. Juist vandaag is dat weer een voordeel voor Iris. Ook kopen we er cakejes en huisgemaakte bissap-jam. Dit kleine bedrijfje is opgezet om lokale fruitsoorten te verwerken en aan de man te brengen.

's Avonds eten we in het kampement. Elizabeth heeft heerlijk gekookt, een stoofschotel met aardappel, bonen en rundvlees. Zo lekker hebben we nog niet gegeten, en we scheppen allemaal nog eens een keertje extra op! Het is ook een aangename afwisseling op de rijst met kip of vis, nietwaar?

Het eiland Carabene
Dinsdag 19 juli 2011. Oussouye, Senegal.

Een uitgebreid ontbijt met broodjes staat al op ons te wachten. Broodjes? Die hebben we tot op heden nog nergens aangetroffen, en ze smaken dan ook voortreffelijk. Met keuze uit vijf soorten jam, van papaya- tot mangojam.

Na het eten gaan we meteen op pad. Eerst rijden we zo'n zeven kilometer naar het dorp M'Lomp. We stoppen voor twee prachtige lemen gebouwen met een verdieping er op; ‘les cases á deux etages’ waar dit dorp bekend om is. Talisse gaat vragen of we er ook een kijkje binnen mogen nemen, en dat mag gelukkig.

Een oudere vrouw leidt ons rond. Het huis is helemaal van leem gebouwd met pilaren aan de voorkant, en ook aan de achterkant waar ze een soort van inpandig balkon creëren. Eerst gaan we het erf op, want het vrouwtje is net bezig met de rijst. De vliesjes van de rijst moeten worden gescheiden van de rijstkorrel zelf. In een soort grote zeef wordt de rijst omhoog geschud, en de rijst wordt zo van de vliesjes ontdaan. Die eten de kippen later weer op. Dan worden we naar boven geleidt. waar enkele zeer donkere kamers zijn. Volgens mij ligt er ook iemand op een bed. Weer beneden maken we kennis met een zeer oude vrouw, zij is het hoofd van het huis nu haar man is overleden. Ze is doof, maar ze heeft wel humor! Ook is er nog een baby van pas drie weken oud, echt een schatje!

We rijden verder richting het dorp Elinkine. Er liggen vaak geiten of schapen op de weg, die zich tergend langzaam omhoog hijsen als er een voertuig langskomt. Dat is overal zo hier in Senegal. Alle dorpen hebben veel geiten en schapen die altijd in de weg lopen of op de weg liggen dus. In deze omgeving scharrelen ook redelijk wat varkens rond, er wonen hier ook christenen. Overal zie je kerkjes, in het lemen huis van M'Lomp was er ook een nis met een Mariabeeldje.

Aangekomen in Elinkine parkeren we onder de grote kapokboom aan de rand van het water. Hier nemen we een pirogue (houten lange boot) naar het eiland Carabane (île de Carabane). De boottocht duurt zo'n drie kwartier en boven ons is een dreigende donkere lucht.

Op Carabane gaan we eerst een ronde maken over het eiland. Er is een dorp, een kerk en een moskee. Het begint te regenen, dat zat er al aan te komen. We bezoeken de Maternité, een bureau voor moeder- en kindzorg. Het is een redelijk nieuw gebouw met gave zebra-patroontegeltjes op de vloer. Opgericht door een Francaise die hier een bezoek heeft gebracht. We krijgen een complete rondleiding door een meisje. We zien het bureau met weegschaal, de verloskamer (redelijk primitief) en de uitrustkamers. De moeders mogen hier na de bevalling nog drie dagen bijkomen, en daarna gaan ze naar huis. Om waarschijnlijk meteen weer te gaan werken in huis of op het land. Van kraamzorg hebben ze hier duidelijk nog nooit gehoord. Het is wel interessant om te zien hoe de Maternité hier functioneert. Er hangen foto's van alle baby's die hier geboren zijn, en ze krijgen allemaal een knuffel mee naar huis, voor later. De knuffels zijn uiteraard gedoneerd door Europa.

We lopen verder langs een hele grote kerk die op instorten staat. Deze kerk is niet meer in gebruik, hij is verlaten. We kunnen niet naar binnen helaas, het ziet er in de regen ook wat troosteloos uit. Even verderop is het kerkhof, hier ligt de Franse kapitein Protêt begraven. Hij was door een pijl getroffen en had het bevel gegeven om rechtop staand begraven te worden om zodoende beter het hoofd te kunnen bieden aan de vijand. Apart is dat wel te noemen. Zo te zien aan het graf was het maar een piepklein mannetje. Op het kerkhof heel veel oude ingestorte vergane graven van begin 1800. We schuilen voor een enorme plensbui in het winkeltje/hutje van een kleermaker. Hij maakt van die hele bonte broeken en jurken, die je in ons land enkel met de carnaval zou kunnen dragen. Toch kopen we een lapje stof om er thuis een tafelkleedje van te maken.

Het tropische eiland Carabane ziet er in de regen toch heel wat minder tropisch uit, en dat is jammer. We eten in een vissers kampement Chez Amath. Hier krijgen we een drie gangen menu; geroosterde aubergine met een sausje, gegrilde barracuda (is dat niet een roofvis?) met rijst en patat, en mango na. Het smaakt best goed!

Ondertussen is het droog geworden en een voorzichtig zonnetje breekt door. We lopen naar het strand, en we gaan toch even zwemmen. De zee is lekker warm, en Ruben en Sander bouwen een zandkasteel. Talisse heeft kokoskoekjes gekocht bij een vrouwtje even verderop, en die smaken heel erg goed. Dan nemen we de boot terug, en varen langs een groep pelikanen. In Elinkine aangekomen kijken we nog even bij een stalletje. Een man ‘repareert’ oude mobieltjes. Heel zijn werkvlak ligt vol onderdelen, het ziet er niet uit of het nog goed gaat komen. Gaan hier onze oude mobieltjes heen die je thuis kan inleveren? Zou zomaar kunnen.

We nemen een lekkere koude douche (warm water is er immers niet) en lezen nog wat. In de boom boven ons zitten enkele gieren, je ziet ze hier rondzweven op de thermiek van de lucht. We eten een omelet gevuld met vermicelli (of was het spaghetti). Vreemde combinatie maar het smaakt wel goed. De vis die volgt is duidelijk minder, die heeft een modderig smaakje. Maar de schijfjes wortel en aardappel zijn lekker! Mango na! What else? Er rommelt weer een onweer in de verte, we hebben nog redelijk geboft met het weer vandaag.

Een joekel van een neushoorn
Woensdag, 20 juli 2011. Ziguinchor, Senegal.

Er rommelt al uren lang een hevig onweer. Het regent keihard, maar er is ook flink wat bliksem gevolgd door donderslagen. Het houdt echt al uren aan, en je wordt er niet vrolijk van. Tijdens het ontbijt kijkt de gier boven in de boom ons ook een beetje mistroostig aan. Er zijn ontzettend veel gieren hier in de omgeving, in de grote boom bij het restaurant zitten er soms wel een stuk of vijf. Gieren zien er niet echt sympathiek uit met hun kale kop en kromme vlijmscherpe snavel. Je ziet ze door de lucht zweven op de thermiek, het zijn best hele grote vogels. Maar nu met het onweer wordt er niet gevlogen en zitten ze maar een beetje de tijd uit te zitten tot het weer droog wordt. Net als wij dus.

Na het ontbijt nemen we afscheid van Maxime en Elizabeth, en rijden we de 38 kilometer naar Ziguinchor. Onderweg maken we nog enkele fotostops, want er is veel te zien. We rijden langs grote waterplassen, en ineens zien we ze; een grote groep flamingo's. Ze lopen op hun hoge poten door het ondiepe water op zoek naar lekkere hapjes. Sommige flamingo's zijn mooi roze, andere zijn wit met een vleugje grijs, maar elegant zijn ze allemaal! Even verderop staan een paar ooievaars, ze zijn van een andere soort dan bij ons, met een prachtige gele snavel.

Na al dat moois op vogelgebied rijden we een uurtje later Ziguinchor weer binnen. En meteen merk je dat je in een stad bent, zoveel bedrijvigheid! Ezelskarren, vrouwen die achter kleine tafeltjes of zomaar op de grond mango's en wat groente verkopen. We zien zelfs een soort van vuilnis ophaaldienst. In de dorpen, maar ook in de stad zien we ontzettend veel afval rondslingeren. Soms zelfs nog honderden meters na dat je een dorp hebt verlaten zie je een sliert van vooral plastic, flessen en flarden van tasjes. Niemand schijnt zich er aan te storen, maar de vervuiling is echt enorm en ons een doorn in het oog.

We stoppen bij een prachtig gebouw, de Alliance Franco Sénégalaise. En het is inmiddels droog, de zon schijnt en het is weer goed heet! Het is een groot gebouw, een soort van cultureel centrum waar ook concerten gegeven worden. Het is helemaal geschilderd in bonte kleuren in Afrikaanse primitieve kunst. Het ziet er geweldig mooi uit.

We krijgen er een uitgebreide rondleiding, en bezoeken ook de bibliotheek. Er zijn ook diverse leslokalen waar studenten extra cursussen volgen. Op het moment dat wij de Alliance bezoeken zitten de lokalen vol studenten. Het gebouw laat zich lastig fotograferen omdat er van bovenaf licht naar binnenvalt door de openingen onder het ronde dak. Binnen in het gebouw zijn twee impluviums waar het regenwater wordt opgevangen en er lichtinval is.

Nadat we alles uitgebreid hebben bekeken rijden we een stukje verder naar de Marché Artisanal van Ziguinchor, de kunstmarkt. Hier zitten kunstenaars te werken aan bijvoorbeeld houtsnijwerk of schilderijen, en natuurlijk hopen ze wat te verkopen als er ineens vijf toubabs (blanken) voor hun neus staan. Er zijn heel veel winkeltjes (lees; hokken) die eigenlijk allemaal min of meer hetzelfde verkopen. De prijzen zijn hoog, je moet je onderhandelvaardigheden goed inzetten, maar Lianne is hier een kei in. Zo kopen we wat houten bakjes voor nootjes en dergelijke. Maar ineens zien we iets wat we nergens nog zagen. Prachtige houten neushoorns! Ze zijn nog niet helemaal af, de lak of was zit er nog niet op. Maar zo naturel zijn ze al helemaal top! Na onderhandelen zakt de prijs van 50.000 CFA naar de uiteindelijke deal van 15.000 CFA. De neushoorn wordt voorzichtig in kranten en tape verpakt en mag mee afreizen naar koelere oorden. Het is een heel gevaarte, hoe we die mee gaan nemen is nog onduidelijk, hij weegt namelijk ook best wel wat. Thuis zullen we 'm zelf af behandelen met zeepwax van Goossens, dat lijkt ons mooier dan de donkere wax die ze hier gebruiken.

We hebben ons reisplan een beetje aangepast. We blijven nu een extra nachtje in Ziguinchor. We hebben hier een hotel met zwembad gevonden met een fantastische zomer aanbieding. Hotel le Flamboyant. We hebben twee kamers aan het zwembad, en er is zelfs airconditioning op onze kamer. De kamer van de kinderen heeft een ventilator, ze hadden geen airco kamers meer. Hier kunnen we een extra dagje bijkomen en van wat luxe genieten. Het scheelt amper iets met het andere hotel dat we hier hadden, maar de prijs-kwaliteit verhouding is honderd maal beter. Er is gelukkig ook wifi, en dat is heel fijn voor ons allemaal. We laten ons dan ook heel graag in het heldere water glijden om te spelen en wat baantjes te trekken. Of lekker op een groot ligbed met een super zachte handdoek te liggen. Lezen, internetten, gewoon weer ‘effe luxe’ doen. Een douche met warm water, dat is ook genieten. En een spiegel om in te kijken hoe je je moet scheren. Allemaal pure luxe in Afrika!