De dansers van Thionck Essyl
Vrijdag 15 juli 2011. Thionck Essyl, Senegal

We gaan verkassen vandaag, dus alle spullen worden in de rugzakken gestouwd. Het houtsnijwerk houden we apart, dat lijkt ons beter. Na een laatste ontbijt is het tijd om afscheid te nemen van de hartelijke mensen die we hier ontmoet hebben op Sindeye; Moussa, Thombé, Pia, Zacharia en alle anderen.

Via de stoffige rode zandweg verlaten we Abené, en rijden we een klein stukje naar het volgende grote dorp, Kafountine. Na Kafountine begint de uitgestrekte delta. Er staan enkele jongens op ons te wachten. Alle bagage gaat in een houten pirogue (grote houten smalle boot) en wij waden een stukje door het water en stappen ook in. Dan begint een hele lange tocht in de pirogue over het water. Het is een aaneen schakeling van allerlei rivieren en grote meren, we zitten ruim 2,5 uur op het bootje. Er zijn drie planken waarop je kunt zitten, maar een afdakje is er niet. Gelukkig is het bewolkt en zitten we niet onder de brandende zon.

We zien allerlei grote watervogels, zoals reigers, ooievaars, en een grote pelikaan. En verder mangroves, heel veel mangroves. Op een groot stuk water zijn enkele jongens aan het vissen, en er worden zo'n twintig zilverkleurige vissen de boot in gemikt. Drie keer raden wat we vanavond op ons bord gaan krijgen! Dan worden de waterwegen smaller tot we op het laatst tussen smalle ondiepe kanaaltjes het vaste land bereiken tegen de bosrand aan.

Met de rugzakken op, lopen we een klein stukje over smalle dijkjes en door een stuk bos naar kampement Abuleukom. De eigenaar, Bonis Diatta staat ons al op te wachten. Welkom in Thionck Essyl! Eerst maar eens een drankje in zijn kleine restaurantje onder een strooien afdakje. Dan laat hij ons de kamers zien. Het kampement heeft een impluvium, een rond gebouw met in het midden een opening voor licht en regenwater. Rondom zijn kamers gebouwd. Wij slapen in de kamers ‘Karabane ‘en ‘Kafountine’. Er staat alleen een bed, een stoel en een klamboe in. Ook is er gelukkig een lampje, er is elektriciteit. Het toilet is buiten en de douche ook. Doorspoelen doe je met een lege fles in een bak water. Scheppen en spoelen maar...! Er is ook een openlucht Afrikaanse douche. Ronde rieten schermen waar je tussen staat en emmers water met een lege fles.

We schuiven aan voor de lunch. Rijst met gebakken vis en stukken mango als dessert. Prima! Nog eventjes voetballen want Talisse haalt ergens een bal tevoorschijn. Tegen het einde van de middag lopen we naar het dorp met Talisse en Bonis. Het is een uitgestrekt dorp, de lemen huizen met rieten daken zijn allemaal omheind door palen, bamboe of riet. We nemen een kijkje in de plaatselijke apotheek, die wel uitstekend bevoorraad is.

Dan horen we muziek en zang. Hier in het dorp Thionck Essyl blijken vandaag speciale dansen te zijn. Jonge mannen dansen en verzamelen moed om naar het heilige bos te gaan. De mannen met de kralensnoeren gaan binnenkort voor enkele weken het heilige bos in. Als ze dan terug komen zijn ze ‘echte mannen’. Hun zussen en moeders staan in een kring rondom en maken muziek door met houten blokken tegen elkaar te slaan. De jongens sloven zich flink uit. Ook staan er oudere mannen met grote stokken. Ze stampen op de grond en zingen en lopen rondjes in de kring. Het is een prachtig gezicht, primitief, maar ook heel puur. Geen speciaal dansje voor de toeristen, maar echt een traditie van het dorp. En heel toevallig zijn wij net op de juiste tijd, en op de juiste plek om dit te mogen aanschouwen. Ineens stoppen de dansen en vertrekt zowat het hele dorp richting het bos. Wij lopen terug naar het kampement. Eerst maar eens een Afrikaanse douche! Lianne en Iris proberen 'm uit, en het blijkt heel goed te werken. We douchen door de flessen water over ons heen te kiepen, met uitzicht op een koe, en met het gezang van de vele kleine blauwe en rode vogeltjes. Back to nature!

We lopen een stukje naar het water. Het is nu eb, en het water heeft zich helemaal terug getrokken. De bootjes liggen droog en de mangroves staan hoog op hun wortels in de slijk. Overal zijn kleine gaatjes in de dijkjes, en talloze grote en kleinere krabben trekken zich terug in de holletjes als ze ons aan horen komen.

's Avonds eten we in de rieten hut, er is een salade van wortel, tomaten en witte kool, gegrilde vis met uiencompote, en mango na. Ruben neemt liever nog een gekookt ei wat we nog van vanochtend hebben bewaard. Het is inmiddels pikdonker, en we gaan met de kippen op stok. Het is bloedheet in de kamertjes, je plakt aan je laken vast. Helaas geen airco zoals overal in Azië heel gewoon is, maar we doen het er maar mee

Louloum! Louloum!
Zaterdag 16 juli 2011. Thionck Essyl, Senegal.

Na een heel klef nachtje worden we al vroeg wakker. Hoe ga je je wassen als er alleen een toilet en een douche is? Gewoon maar wat water uit de emmer scheppen en over je heen kletsen! Er komt iemand met drie kippen onderste boven gehouden achterom. Drie keer raden wat we vandaag gaan eten...!

Na een ontbijtje met keihard gekookte eieren, brood van gisteren en gelukkig wel verse thee of nescafé gaan we een eindje naar het dorp lopen. Bonis en Talisse lopen met ons mee. Onderweg zien we vrouwen met grote manden vol verse mango's op hun hoofd lopen, het is een schitterend gezicht. Ook zien we ontzettend veel termietenheuvels hier in het dorp, zoals we ze ook zagen in heel Senegal. Er zijn donkere luchten daar boven, er rommelt een onweer in de verte, en niet veel later begint het te regenen. Eerst zachtjes, maar niet veel later plenst het er goed uit.

We schuilen met ons allen onder een afdakje bij een winkeltje dat alleen eieren verkoopt. Er wordt meteen een bankje onze richting in geschoven, wij moeten gaan zitten. Als het weer wat droger wordt, lopen we verder. Het lijkt wel of alle kinderen uit het dorp ons naroepen; ‘louloum! louloum!’. Wat of dat betekent vragen we Talisse? Nou, ze roepen gewoon ‘hé blanke, hé blanke!’ Het is in de Diola taal, het plaatselijke dialect. Zijn we dan soms een plaatselijke bezienswaardigheid, de vijf blanke bosch-negers in Thionck Essyl? Na nog een stuk gelopen te hebben moeten we haastig schuilen bij een bromfietsen reparatie plaats. Mooie aftandse bromfietsen voor Sander om te kijken, dat wel! De mannen van deze zaak zijn super vriendelijk, en we krijgen allemaal een hand vol smeer.

Nu zijn we niet ver meer van de dovenschool. Het is een Nederlands project in samenwerking met Unesco. De leraar en het schoolhoofd zijn opgetrommeld, de school is namelijk gesloten. Er zitten slechts negentien dove kinderen op deze school, allemaal tussen de zeven en veertien jaar. Ze komen overal vandaan, en worden in gast gezinnen geplaatst of verblijven in de bijgebouwen. De lerares is aanwezig, en ook enkele van de leerlingen die hier in het dorp zelf wonen. Ze zijn allemaal ontzettend aardig. We laten een zak vol nieuwe speelgoedauto's achter, voor de allerjongste leerlingen.

Dan lopen we nog een rondje over de markt en gaan op een erf kijken hoe de vrouwen een soort lange bruine bonen doppen. Er zit geel fluweel-achtig spul in wat je kan eten. Via de zandpaden die nu wel een beetje drassig zijn lopen we terug. De kinderen roepen ons weer na: ‘louloum! loulou!’. Er zijn ook ontzettend veel geiten en schapen in het dorp. Ze grazen in de berm en lopen weg als je er aan komt. Er zijn heel veel piepkleine schattige jonge geitjes bij.

Na de lunch van kip en rijst met een heerlijk warm groente prutje gaan we nog een ommetje maken. De kippen zijn inmiddels geslacht (zielig vinden de jongens dat wel!) en worden geplukt. Die gaan we vanavond burgemeester maken. En we doen nog even een wasje. De kinderen wassen hun eigen spullen met de hand, weten ze ook weer hoe je dat moet doen!

We lopen door het bos, en zien wat apen door de bomen springen. De takken gaan alle kanten op. Aangekomen bij een krokodillenpoel zien we nog net twee koppen boven water uitkomen. De jonge krokodillen weten niet hoe snel ze onder water moeten gaan, ze zijn namelijk nogal bang uitgevallen. Boven het water vliegen kleine oranje met blauwe papagaaitjes. Ze krijsen hard, maar zijn ontzettend mooi gekleurd en supersnel dat ze vliegen kunnen! Ook zijn er nestjes van de bonte wevers, de kleinere geel met zwarte vogels. De krokodillen zien we niet meer.

Over dijkjes lopen we verder naar een kleinere krokodillenpoel. Er schiet een kleine krokodil een nest in, een gat onder een palmboom. En daarna zien we alleen nog bellen en beweging onder het wateroppervlak. Het is eigenlijk ook te bewolkt weer, de krokodillen laten zich beter bewonderen als ze in de zon kunnen luieren. In de verte ontwikkelt zich een hevig onweer, het dondert veelvuldig. We lopen terug, en het eten is klaar. Kip met frietjes, salade en papaja na. Het smaakt echt heel erg goed. Ondertussen is het keihard gaan regenen, en zien we nog vijf minuten onder een gele lucht een regenboog. Dan is het donker, en horen we enkel nog druppels vallen. Als Iris naar het toilet wil, wacht haar een verrassing. Er zit een rat in het toilet, en gillend rent ze terug. Even later ziet Bonis 'm gelukkig ook.